Antal Serb

Prijava Registracija

Antal Serb rodio se 1. maja 1901. godine u Budimpešti u imućnoj građanskoj porodici asimilovanih Jevreja. Maturirao je u elitnoj pijarističkoj gimnaziji, studije mađarskog, nemačkog i engleskog jezika i književnosti završio je u na univerzitetima u Budimpešti i Gracu. Govorio je još francuski i učio („u kišnim popodnevima“) italijanski. Boravio je duže u Parizu i Italiji, a u Londonu je proveo godinu dana kao stipendista.

Imao je dvadeset godina kada je objavio šest pesama u tada najrelevantnijem književnom časopisu „NJugat“ (Nyugat) i potom postao njegov stalni kritičar. U tridesetim godinama XX veka bavio se uglavnom izučavanjem anglosaksonske književnosti i teorijom romana.

Široj književnoj javnosti postao je poznat svojom Istorijom mađarske književnosti (1934), štivom i danas veoma privlačnim kako za laike tako i za stručnjake. Godine 1934. objavljuje svoj prvi roman pod naslovom Pendragon-legenda, neobičan splet parodije starih engleskih romana o duhovima, neke varijante kriminalističkog i ujedno finog erotskog romana koji odražava, na izuzetno duhovit način, autorov filozofski skepticizam, ali istovremeno i kritiku takvog pogleda na svet. Roman Putnik i mesečina (1937) jeste autoanaliza čoveka koji traži sebe, sjajan dokument beznađa građanina-humaniste u predvečerje nastupa fašizma, roman duhovite sumornosti. Svoju fasciniranost umnogome idealizovanim građanskim društvom i, još više, elegantnom francuskom aristokratskom kulturom, uobličio je u romanu Kraljičina ogrlica objavljenom 1943. godine.

Antal Serb, hrišćanin, i to verujući hrišćanin, Mađar po svojim najdubljim nacionalnim osećanjima, autor umetnički najubedljivije istorije mađarske književnosti, bio je primoran da se suoči s činjenicom da ga u njegovoj zemlji ne smatraju ni hrišćaninom, ni Mađarom. Od 1941. godine bio mu je zabranjen nastup na radiju, njegova Istorija mađarske književnosti je takođe zabranjena, juna 1944. godine regrutovan je u zloglasne radne jedinice. Mađarski fašisti su ga zatukli kundacima 4. januara 1945. u koncentracionom logoru u Balfu.

Dela: Viljem Blejk, monografija (1928); Nadahnuti pesnik, eseji (1929); Kratki pregled engleske književnosti (1929); Pendragon-legenda, roman (1934); Istorija mađarske književnosti (1934); Vodič kroz Budimpeštu za Marsovce (1935); Treći toranj, dnevničke beleške s puta po Italiji (1936); Svakodnevnice i čuda, eseji (1936); Putnik i mesečina, roman (1937); Istorija svetske književnosti (1941); Oliver VIII (pod pseudonimom A. H. Redcliff), roman (1942); Kraljičina ogrlica, roman (1943).